
Stała stałość
Co łączy ludzi niezależnie od wieku i pochodzenia? Czytanie. Rozmowy o literaturze mogą stać się elementem łączącym pokolenia, fundamentem tworzenia autorytetu i miłości na całe życie. W Jesieni Ali Smith, Elisabeth i Daniela połączyły książki. To one nadały kierunek życiu dorastającej dziewczynki.
Prócz wspominanych już rozmów o książkach i czytaniu, Jesień hipnotyzuje czytelników językiem – dowcipnym, lekkim, cudownie wpadającym w ucho. Dużo zawdzięczamy tu niewątpliwie tłumaczeniu Jerzego Kozłowskiego. Ali Smith napisała historię Elisabeth i Daniela. Kobieta poznała go, kiedy była małą dziewczynką. Daniel był jej starzejącym się już sąsiadem, doskonale obeznanym w sztuce, oczytanym. Szybko stał się jej autorytetem. Dodam, że Elisabeth mieszkała tylko z matką, potrzebowała męskiego wzorca. Daniel doskonale nadawał się na mentora. Byli jak uczennica i mistrz, który uczył ją, spacerował z nią, prowadził ciekawe rozmowy o kulturze, w tym zwłaszcza o sztuce i literaturze. Elisabeth ostatecznie została wykładowczynią historii sztuki, a jej główne zainteresowania dotyczyły kobiet w brytyjskim pop-arcie, zwłaszcza zaś Pauline Boty (postać łączącą ją także z Danielem). To Daniel zwykł ją witać zapytaniem: Co czytasz?. A później: Zawsze coś czytaj – poradził. – Nawet jeśli nie czytasz niczego dosłownie. Jak inaczej mamy odczytywać świat? Pomyśl o tym jak o stałej. (…) Stałej stałości (s. 82).
To jest więc przede wszystkim powieść dla tych, którzy kochają książki. Pięknie pokazano tu też relacje międzypokoleniowe. Ali Smith uzmysławia, jak mogą być wspaniałe, jak mogą kierunkować młodego człowieka, jeśli traktuje się go jako partnera rozmowy. Tak się tworzy autorytety. A także miłości na całe życie. Znajdziecie też w Jesieni piękne, poruszające rozważania na temat starości. Jest i o brexicie, o dzieleniu się społeczności, tworzeniu się społecznej nienawiści.
Jesień przyciąga trudnym do scharakteryzowania spokojem opowiadania, pokazuje, że ludzie mogą się dogadać, nawet jeśli dzieli ich znaczna różnica wieku. Taka relacja jest możliwa. A pokrzepiające jest to, że to właśnie literatura, czytanie książek, stają się tym spoiwem, które łączy bohaterów. Niezależnie od upływającego czasu, zmieniających się pór roku, są więzi, których ta zmienność nie niszczy. Z przyjemnością więc czytelnik sięga po kolejne tomy serii Pory roku Ali Smith.
Szczegółowe informacje
Autor: | Ali Smith |
Tytuł: | Jesień |
Tytuł oryginalny: | Autumn |
Wydawnictwo: | W.A.B. |
Miejsce: | Warszawa |
Rok wydania: | 2020 |
Tłumaczenie: | Jerzy Kozłowski |
ISBN: | 978-83-280-6016-6 |
Strony: | 304 |