Co powoduje, że człowiek staje się zły? Nie znam odpowiedzi na to pytanie. Gonçalo Manuel Tavares przekonuje, że wiele zależy od wychowania i oddziaływania osób znaczących w dzieciństwie. W swoich Przypadkach Lenza Buchmanna pozwala przyglądać się procesowi powstawania zła w człowieku, który obawiać mógł się tylko śmierci.

Lenz Buchmann żyje w nieokreślonym czasie i niesprecyzowanym miejscu. To człowiek, który może być każdym, kto jest zły, rządny władzy i uznania. To szanowany chirurg, pozbawiony uczuć. Wszystkich swoich pacjentów postrzega jak uszkodzone maszyny, które należy naprawić. Wychowywany przez bezwzględnego ojca, z dzieciństwa zapamiętał tylko, by nigdy nie czuć strachu i zawsze być lepszym od innych. Pogardza najbliższymi, swoją żonę poniża, uprawiając z nią seks przy obcych ludziach. Takie możliwości mu jednak nie wystarczają. Postanawia zostać politykiem. Szybko zyskuje poklask i prestiż, o jakich tylko śnił, będąc lekarzem. Teraz obawiać może się tylko śmierci.

Przypadki Lenza Buchmanna znakomicie pokazują proces powstawania zła w człowieku. Z zaciekawieniem czytelnik poznaje kolejne działania bohatera i zastanawia się, na co Lenz jeszcze sobie pozwoli. Jego losy zmuszają do zastanowienia nad tym, do czego doprowadzić może autorytaryzm w wychowaniu i negatywne wzorce przekazywane przez najbliższych. Gonçalo Manuel Tavares dokonał więc analizy wewnętrznej postaci złej, ale też pokazał, że największe zło nigdy nie jest w stanie oprzeć się śmierci.

Nie ma ludzi, którzy są niezniszczalni. Nie są nimi nawet ci, którzy wierzą w swoją wszechmoc. Przypadki Lenza Buchmanna w precyzyjny sposób pokazują czytelnikowi proces powstawania zła, co zmusza do zastanowienia nad własnym postępowaniem i mocą sprawczą odziaływania ludzi na siebie. Wychowanie, negatywne wzorce, działania osób najbliższych nas kształtują, warunkując to, kim jesteśmy. Gonçalo Manuel Tavares motywuje do przyjrzenia się sobie i pociesza, ponieważ uzmysławia nam, że nawet największe zło nie jest w stanie wygrać ze śmiercią.

Gonçalo Manuel Tavares, Przypadki Lenza Buchmanna, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2015. Przekład: Wojciech Charchalis. Oryginalny tytuł: Aprender a rezar na Era da Técnica. ISBN: 978-83-08-05537-3. 304 strony.