W czasach współczesnych niewiele osób zwraca uwagę na zasady dobrego wychowania. Pamiętając jednak, iż kulturalny i dobrze wychowany człowiek powinien wiedzieć, jak się odpowiednio zachować w każdej sytuacji, rodzice winni przeczytać wraz z dziećmi książkę Zofii Staniszewskiej „Ale plama! czyli dobre maniery i domowe afery” (Zielona Sowa, 2011). Wspólna lektura stanie się pretekstem do rozpoczęcia rozmów na tematy dotyczące dobrych manier.

Ponieważ książka przeznaczona jest dla młodego odbiorcy, zasady dobrego wychowania zostały wyłożone tutaj w niezwykle przystępny sposób. Motywem zachęcającym do rozmawiania i analizowania zachowań dzieci i dorosłych, stają się przedstawione tu opowieści o życiu rodzeństwa – Makarego i Kingi. W każdym z rozdziałów książki uczestniczą oni w innym wydarzeniu, wymagającym od nich nabycia wiedzy na temat tego, jak należy zachować się właściwie. Niestety bohaterowie, jak wielu młodych ludzi, zachowują się często niewłaściwie, przynosząc wstyd dorosłym.

Makary i Kinga dobrych manier uczą się od rodziców, sąsiadki Eweliny, babci oraz wujka i jego narzeczonej. Nie spotkamy się tu jednak z nudnym wykładem zasad dobrego wychowania. Dzieci uczą się rozmawiając z dorosłymi, którzy w prosty sposób przedstawiają podstawy odpowiedniego zachowywania się. Każdy z rozdziałów książki opatrzony został także w wypunktowane dobre rady oraz ciekawostki z życia ludzi mieszkających w różnych zakątkach świata. Czytelnik „Ale plama!…” uczy się zatem nie tylko dobrych manier, bo poznaje także zachowania właściwe członkom innych kultur. Sprawdzianem wiedzy staje się znajdujący się również w każdej kolejnej części książki quiz, w którym należy wskazywać zdania prawdziwe i fałszywe. Podsumowaniem tej pozycji jest występujący w zakończeniu „Test na damę i dżentelmena”.

Największym atutem książki „Ale plama!…” jest z pewnością brak mentorskiego tonu i nudnego wykładu. Autorka nie przedstawiła tu też zawiłych i trudnych do opanowania zasad, które mogłyby zniechęcić dzieci do zgłębiania wiedzy na temat problematyki związanej z właściwym zachowywaniem się. Jest to więc pozycja ważna w procesie wychowania najmłodszych, bowiem dziecko kulturalne, to przede wszystkim dziecko, które szanuje siebie i drugiego człowieka, umie żyć w zgodzie z rówieśnikami i dorosłymi.

Wspomnieć trzeba także o doskonale współgrającej z treścią szacie graficznej książki. Humorystyczne opowieści o życiu Makarego, Kingi i ich najbliższych, zostały wzbogacone o zabawne ilustracje, które rozśmieszają zawartą w nich dosłownością lub wyolbrzymieniem prezentowanego problemu. W takiej formie nauka savoir-vivre’u z pewnością będzie przyjemna i inspirująca.

„Ale plama! czyli dobre maniery i domowe afery” powinna znaleźć się w każdej dziecięcej biblioteczce. Jest to pozycja, po którą można sięgać zawsze, kiedy pojawi się w domu jakiś wychowawczy problem. Tak przystępnie opracowane zasady dobrego wychowania, z pewnością szybko zostaną przyswojone i na długo pozostaną w pamięci najmłodszych.