Ulysses, jako młody, angielski żołnierz trafia do Włoch. Tam poznaje historyczkę sztuki Evelyn, ale też zawiera wiele innych przyjaźni. Za swoją dobroć i odwagę po latach otrzymuje spadek. Po wojnie, w Londynie nie wiedzie mu się najlepiej. Odchodzi od niego ukochana Peg, nic więc go już tu nie trzyma. Zabiera zatem swojego przyjaciela Cressa i Alys, córkę Peg, która była wiecznym przypomnieniem o życiu, które straciła jej matka (s. 93) oraz niebieską papugę, Claude’a i zamieszkują w Toskanii. Tam stali się dla siebie nawzajem oparciem, ponieważ byli dla siebie wszystkim, co mieli (s. 141).

I nie mogli uwierzyć, że tak wiele dróg prowadziło albo do niego, albo do niej. Evelyn słuchała na równi ze smutkiem i z zachwytem, że byli tak blisko siebie, że mogli się dotknąć, gdyby tylko… nie da się cofnąć czasu (s. 358).

Martwa natura rozkochuje w miejscu, jakim jest Toskania. W miejscu, gdzie Wszędzie wokół sztuka przeplatała się z życiem (s. 161), gdzie wszyscy z bohaterów nieustannie wracają, gdzie nawet ci, którzy przywykli do zajęć najbardziej prozaicznej natury, we Włoszech nieświadomie stają się miłośnikami poezji i sztuki (s. 149). Choć oczywiście nie brakuje tu i przeciwności losu. Ważnym, kryzysowym momentem opowiadanej historii jest powódź, niszcząca ludzkie biznesy, w tym pracownię Ulyssesa, który zgodnie z rodzinną tradycją, ręcznie wykonuje znane na całym świecie globusy. Alys, pozbawiona miłości matki, jest buntowniczką, ale też wszechstronnie uzdolnioną, inteligentną artystką. Śpiewa, rysuje i szuka brakującego uczucia. Wybiera kobiety, ponieważ całowanie się z kobietą otwierało jej duszę (s. 318) i dzięki niemu sprawdza, do czego zdolne jest jej serce. Cress trafia do Toskanii w średnim wieku. To tutaj poznaje moc sztuki, rozkochuje się w poezji, jest największym przyjacielem Ulyssesa i jego wsparciem. Tutaj też odnajduje swoją miłość. Jestem pełen życia (s. 181) – mówi patrząc w swoje odbicie w lustrze.

Opowieść o miłości, o różnych jej obliczach jest wielką siłą powieści Winman. Najtrudniejsze uczucie łączy Peg i Ulyssesa. Nie mógł oderwać od niej oczu. I nigdy nie będzie mógł. Kochać kogoś tak całkowicie – Cress nazwał to przekleństwem i błogosławieństwem naraz, i być może miał rację (s. 203). Wspaniała jest też miłość Ulyssesa do Alys. Mężczyzna jest jej przybranym ojcem i chyba każdy z nas chciałby mieć tak wspierającego i akceptującego rodzica. Wynika z tego, że miłość rodzicielska czasem niewiele ma wspólnego z więzami krwi. I do tego nie można nie wspomnieć o miłości, uczuciu, przyjaźni, jakie połączyły Ulyssesa i Evelyn Skinner. Przez całą niemal powieść kibicowałam ich ponownemu spotkaniu, bo oczywistym jest, że oni też powinni być razem.

Sarah Winman napisała opowieść, która jest hołdem złożonym sztuce i literaturze, a zwłaszcza poezji. Wspaniałe są te nieustanne rozmowy o sztuce, o kobietach artystkach, które tak często były pomijane i zapominane, o wartości sztuki w czasie wojny i kataklizmów takich, jak choćby powódź. Sztuka łączy bohaterów, to ona sprawia, że wszyscy odnajdują do siebie drogę. Martwa natura jest też powieścią przypominającą, jak wielką wartość w naszym życiu ma miłość. Należy jej szukać i ją odnaleźć nawet jeśli przychodzi u schyłku życia. Choć trzeba pamiętać i o tym, że czasu nie da się cofnąć. Dodam tu, że Sarah Winman pięknie też pisze o śmierci najbliższych i radzeniu sobie w żałobie.

Pierwsza zasada sztuki. Patrzenie w miłość! (s. 418). Te słowa łączą to wszystko, co można powiedzieć o tej powieści. Kiedy patrzymy na martwą naturę, podziwiamy przedmioty, kompozycję, talent artysty. Ale martwa natura mówi nam coś więcej, pokazuje współzależność pomiędzy przedmiotami, które tam są, i ludźmi, których tam nie ma (…) Kim była osoba, która przygotowała posiłek? Kto wypatroszył rybę? Kto wyszorował kuchnię? (s. 255). Patrzenie w miłość, to pamięć o ludziach. Ciągłość. Pamięć. Rodzina.