Niech ktoś zatrzyma tę chciwość!
Laureatka Nagrody Bookera za Wszystko, co lśni długo kazała czekać swoim czytelniczkom i czytelnikom na kolejną powieść. Lasem Birnamskim zaskoczyła nas wszystkich, bo to jest książka inna od poprzedniej. Tym razem oddała w nasze ręce thriller psychologiczny z ważnym wątkiem ekologicznym, zmuszający do dyskusji na temat najistotniejszych problemów współczesnego świata.
Poszukuje się tu zwłaszcza odpowiedzi na pytania, jakie podsuwa jeden z bohaterów tej opowieści. Czy możliwe jest dzisiaj stworzenie społeczności składającej się z ludzi o różnych poglądach i doświadczeniach, którzy mogliby działać w symbiozie, wzajemności i miłości? Czy możliwe jest stworzenie związku ze światem, nie takiego, w którym musisz pomagać komuś innemu, ale takiego, w którym chcesz pomagać i to wszystko przeciw kapitalizmowi oraz indywidualizmowi?
Kiedy czyta się Las Birnamski, szybko zauważa się, ile pracy włożyła pisarka w jego stworzenie. Wszystko tutaj jest logicznie poukładane, postacie są świetnie opowiedziane, a odbiorcy i odbiorczynie otrzymują potężną dawkę wiedzy na temat funkcjonowania współczesnego świata – od istnienia wielkich firm technologicznych, organizacji ekologicznych, preppersów, technofuturystów, najnowocześniejszych form inwigilacji, po najprostsze rozwiązania stosowane w rolnictwie i uprawie roślin. Wiele też dowiadujemy się o nas samych i o życiu człowieka we wspólnocie.
Tytułowy Las Birnamski to nazwa grupy nieformalnie działających ekologów, którzy w legalny i nielegalny, partyzancki sposób zajmują się nasadzeniami roślin i uprawą warzyw. W roku 2017 w Nowej Zelandii na przełęczy Korowai dochodzi do osunięcia się ziemi. To sprawia, że miasteczko Thorndike zostaje odcięte od świata. Członkowie i członkinie Lasu Birnamskiego zainteresują się znajdującą się tam, opuszczoną posiadłością Darvishów. Pech sprawia, że istnieje ona także w strefie zainteresowania miliardera, Roberta Lemoine’a, który obok, w parku narodowym, nielegalnie wydobywa bezcenne, rzadkie minerały. Bogacz w przebraniu preppersa będzie chciał wykorzystać Mirę, przywódczynię Lasu Birnamskiego, a później wszystkie należące do niego osoby, jako przykrywkę do swoich działań. Las Birnamski jest powieścią pokazującą, jak trudno tworzy się i prowadzi takie ekologiczne organizacje w świecie, w którym wszystko kosztuje, a najbardziej liczą się wielkie pieniądze, nowe technologie i chciwość ludzka. Kiedy pojawiają się kryzysy, bardzo szybko wpaść można w niszczące układy z bogatymi sponsorami i protektorami.
Eleanor Catton napisała powieść, która doskonale opowiada o świecie, w którym dziś żyjemy. Uzmysławia nam, jak łatwo można nami manipulować, jak jesteśmy i możemy być inwigilowani oraz jak niewiele dziś od nas zależy, jeśli nie mamy miliardów na koncie. Las Birnamski jest też brawurową, zwłaszcza w ostatniej części, powieścią psychologiczną. I tutaj szczególnie dostrzegam podobieństwo do wywołanego tytułem Macbetha Williama Shakespeare’a. W sytuacjach skrajnych ludzie zaczynają zachowywać się w sposób nieoczekiwany, a chciwość zawsze doprowadza do nieszczęścia. Powieść ta jest też wołaniem do każdej i każdego z nas, abyśmy zauważyli to, co się dzieje na świecie. Dzięki niej ktoś może zobaczyć pożar, zauważyć go, zainteresować się tym, co się tu dzieje (s. 491).
Za książkę dziękuję Wydawnictwu Literackiemu.
Szczegółowe informacje
Autor: | Eleanor Catton |
Tytuł: | Las Birnamski |
Tytuł oryginalny: | Birnam Wood |
Wydawnictwo: | Literackie |
Miejsce: | Kraków |
Rok wydania: | 2024 |
Tłumaczenie: | Maciej Świerkocki |
ISBN: | 978-83-08-08498-4 |
Strony: | 496 |