Między życiem i śmiercią
Tegoroczna Nagroda Kościelskich doprowadziła mnie do prozy niezwykłej i zaskakującej choćby z tego powodu, że Wniebogłos jest debiutem literackim Aleksandry Tarnowskiej.
Pisarka zaprasza nas do małej społeczności wiejskiej. Tym razem poznajemy mieszkańców wsi Tuklęcz, którzy z pokorą znoszą trudy prostego życia. A momentami łączącymi ich w najsilniejszy sposób oraz pokazującymi, jak mocno są ze sobą związani, są śmierci i pogrzeby ich najbliższych. Ryśkowi umarła matka. Chłopiec źle radzi sobie z żałobą i osamotnieniem. Nie czuje też wsparcia ojca, który szybko znajduje pocieszenie w ramionach Celiny. Chłopiec marzy o tym, żeby dostać się do wiejskiej kapeli. Pamięta, że swoim śpiewem sprawiał radość matce.
Tym razem głos nie chybił, jakby złapał wiatr w sidła i kazał mu ponieść w niebo wyśpiewywane słowa (…). Rysiek dobrze znał melodię, która unosiła się teraz nad nimi, żeby zaraz jękliwie opaść na ścieżkę i rozpłynąć się w drżeniu schrypniętego głosu. Żegnała dzień, który znikał pod granatowym niebem i oprószył niknącymi promieniami słońca czarne drzewa (s. 31*).
Śpiewane przez Ryśka pieśni pogrzebowe, zbiegają się w czasie ze śmierciami bohaterów książki. Chłopiec zaczyna wierzyć w moc sprawczą swojego śpiewu, co staje się zbyt wielkim ciężarem. Sam już nie wie, czy stanąć po stronie życia i pozwolić na dziejącą się zmianę, czy kurczowo trzymać się duchów zmarłych.
Wniebogłos jest dla mnie opowieścią, pieśnią o wiejskich społecznościach, w których poprzez wciąż pielęgnowane zwyczaje i rytuały podkreśla się łączność świata rzeczywistego z nierzeczywistym, życia ze śmiercią. Czytelnicy i czytelniczki mają możliwość zetknięcia się z ludową mądrością, która pomaga w przetrwaniu kryzysowych sytuacji. A akceptacja i pogodzenie się z tym, co nieuniknione, zdają się być jedynym sposobem na poradzenie sobie w trudnym, surowym, wiejskim życiu.
Szczegółowe informacje
Autor: | Aleksandra Tarnowska |
Tytuł: | Wniebogłos |
Wydawnictwo: | ArtRage |
Miejsce: | Warszawa |
Rok wydania: | 2023 |
ISBN: | 978-83-67515-27-6 |
Strony: | 220 |