Jacek Dukaj w „Starości aksolotla” pokazał czytelnikowi, jak będzie wyglądało jego życie, kiedy spełnią się marzenia o egzystowaniu w wirtualnym świecie. Ileż to razy chciałeś rzucić wszystko i pozostać w sieci na zawsze? Nie czeka tam na ciebie nic więcej poza melancholią, smutkiem i depresją.

Wyobraź sobie koniec ziemskiego życia. W wyniku wybuchu neutronowego ginie wszystko, co istnieje. Jednak nim dojdzie do ostatecznej zagłady, Grześ, pracownik IT jednej z polskich firm oraz kilkanaście tysięcy innych stworzeń z całego świata, skopiowali własne umysły, rozpoczynając nowy rozdział egzystencji – funkcjonowania w postaci wirtualnych klonów. Wydawałoby się, że w taki sposób spełniło się marzenie o życiu poza ludzkimi instynktami i problemami, które kiedyś człowieka ograniczały. Teraz nie ma już żadnych granic. Stworzono nową postać człowieczeństwa. Nie ma zakazów i nakazów, nie ma systemów ideologii. Wszystko to zaś dzieje się poza tak ciążącym dziś kapitalizmem. Jednak ci, którzy pamiętają swoją przeszłość, tęsknią za najprostszymi, ludzkimi odruchami, za snem, miłością, smakiem, namiętnością. Bohaterowie co prawda zastanawiają się, która z form ich człowieczeństwa jest bardziej naturalna, jednak gdzieś w głębi ich jestestwa pojawiają się melancholia i depresja. To też zmusza do poszukiwania sposobu na odtworzenie życia na Ziemi, na stworzenie wymarzonego Raju.

„Starość aksolotla” staje się wizją świata dobrze nam znanego. Wydaje się, że można egzystować bez rzeczywistości, zamykając się tylko w wirtualnej przestrzeni. Tu wszystko jest takie proste, pozbawione wielu ograniczeń. W sieci czujemy się wolni, zwłaszcza dzięki możliwości stwarzania nowych siebie, pozbawionych cielesnych ograniczeń i kompleksów. Wyłączając komputer, wracamy do życia pełnego problemów, z którymi trzeba się uporać. Wielu myśli, że tam, jako wirtualne klony samych siebie, bylibyśmy szczęśliwsi. Jacek Dukaj pozbawia złudzeń. Nasza cielesność, uczucia, nawet najprostsze odruchy czynią nas prawdziwymi ludźmi i nic nie będzie w stanie ich zastąpić. Życie bez możliwości odczuwania doznań związanych choćby tylko z przeżywaniem miłości musi być bardzo smutne.

W przypadku tego e-booka dobra historia to nie wszystko, co ma on nam do zaoferowania. Został on bowiem stworzony wedle koncepcji literatury warstwowej, pełnej odnośników i dookreśleń, których trzeba poszukiwać poza przedstawianą opowieścią. W tekście pojawiają się na przykład liczne naukowe terminy i zjawiska, które nie są omawiane od razu, ale można je wyjaśnić, korzystając z umieszczonych w e-booku hiperlinków. Dzięki temu czytelnik zyskuje możliwość delektowania się opowieścią, nie tracąc niczego z jej sensu. Tekst został do tego wzbogacony o piękne, kolorowe ilustracje, panoramę, exlibrisy, emblematy gildii oraz alianse. Ilustracje – we współpracy z autorem – stworzył Marcin Panasiuk. Trzeba tu też wspomnieć o przejmującym filmie, wykonanym do e-booka w technologii 3D przez studio Platige Image. To pozwala dookreślić opowiadaną historię i odbierać ją wszystkimi zmysłami.

Sięgając po „Starość aksolotla”, wiele dowiesz się o sobie samym. Przestaniesz marzyć o wirtualnym życiu, które uwolniłoby cię od problemów codzienności. Jacek Dukaj pokazuje, że tylko bycie człowiekiem, ze wszystkimi słabościami, najprostszymi nawet uczuciami i doznaniami, daje możliwość doświadczania pełni człowieczeństwa. To przesłanie widoczne jest w każdej warstwie e-booka, zarówno w jego treści, jak i w jego sferze wizualnej. Zostaje ono też dookreślone w poruszającym filmie, w którym cielesność bohaterki zawsze będzie bardziej zachwycać od ogromu niezniszczalnego robota.

STAROŚĆ AKSOLOTLA / THE OLD AXOLOTL from Platige Image on Vimeo.

Jacek Dukaj, Starość aksolotla, Allegro 2015. Okładka i ilustracje: Marcin Panasiuk, Platige Image. Exlibrisy i emblematy: Grzegorz Wróblewski, Marcin Karolewski, Paweł Walczak, Juice. Projekty robotów: Alex Jaeger. Koncepcja: Allegro, Fish Ladder & Platige Image. ISBN: 978-83-941057-1-6. 295 stron.